Türkiye’nin aktif bir deprem kuşağında yer alması, birçoğumuzu en temel endişeyle baş başa bırakıyor: “Evimin altından fay hattı geçiyor mu?” Bu soru, sadece deprem için değil; sel, heyelan gibi diğer potansiyel tehlikeler için de geçerli. Yaşadığımız yerin ne kadar güvenli olduğunu bilmek, hem içimizi rahatlatır hem de olası bir afete karşı bilinçli adımlar atmamızı sağlar.
Neyse ki artık bu kritik bilgilere ulaşmak için kapı kapı dolaşmanıza gerek yok. Oturduğunuz yerden, e-Devlet ve belediyelerin dijital hizmetleri aracılığıyla bina deprem risk sorgulama işlemlerini kolayca yapabilirsiniz. Bu rehberde, evinizin afet risk haritasındaki yerini nasıl öğrenebileceğinizi adım adım anlatıyoruz.
Adım 1: e-Devlet Üzerinden Deprem Tehlike Haritası Sorgulama
Türkiye’deki deprem riskini en genel ve güvenilir şekilde görebileceğiniz ilk adres, AFAD’ın e-Devlet’e entegre edilmiş interaktif haritasıdır. Bu harita, binanızın altından doğrudan bir fay hattının geçip geçmediğini değil, bulunduğunuz bölgenin deprem tehlike seviyesini bilimsel verilerle gösterir.
- e-Devlet’e Giriş Yapın: T.C. kimlik numaranız ve şifreniz ile e-Devlet Kapısı’na giriş yapın.
- Arama Çubuğunu Kullanın: Arama çubuğuna “Türkiye Deprem Tehlike Haritaları” yazın ve çıkan sonuca (AFAD tarafından sunulan hizmet) tıklayın.
- Haritayı İnceleyin: Karşınıza interaktif bir harita çıkacaktır. Bu harita üzerinde adresinizi aratarak veya manuel olarak konumunuzu bularak bölgenizin deprem tehlike derecesini (En Büyük Yer İvmesi – PGA cinsinden) görebilirsiniz. Renkler kırmızıya yaklaştıkça risk seviyesi artar.
Bu harita, size “bölgesel risk” hakkında çok değerli bir ön bilgi sunar.
Adım 2: Belediye Üzerinden Detaylı Risk Sorgulama (Zemin ve İmar Bilgileri)
Bölgesel riski öğrendikten sonra, binanıza özel durumu anlamak için belediyelerin sunduğu hizmetlere yönelmelisiniz. Sel ve heyelan gibi riskler de genellikle bu aşamada ortaya çıkar.
“e-İmar” Durumu Sorgulama
Birçok büyükşehir ve ilçe belediyesi, “e-İmar” veya “Kent Rehberi” adını verdikleri online sistemler üzerinden parsel ve imar durumu sorgulamaya izin verir.
- Nasıl Yapılır? Yaşadığınız ilin (Örn: Şanlıurfa Büyükşehir Belediyesi) resmi web sitesine girin. Genellikle “e-Belediye” veya “Online Hizmetler” menüsü altında “e-İmar” veya “Kent Rehberi” linkini bulabilirsiniz. Buradan adres veya pafta/parsel bilgilerinizi girerek mülkünüzün imar plan notlarına ulaşabilirsiniz.
- Neye Bakmalısınız? İmar plan notlarında “Jeolojik Açıdan Önlemli Alan”, “Heyelan Risk Bölgesi”, “Taşkın Sahası” gibi özel ibareler olup olmadığını kontrol edin. Bu notlar, arazinizin zemin yapısı ve potansiyel riskleri hakkında doğrudan bilgi verir.
İmar ve Şehircilik Müdürlükleri
Eğer online sistemlerde yeterli bilgi bulamazsanız, belediyenizin İmar ve Şehircilik Müdürlüğü’ne bizzat başvurarak veya telefonla ulaşarak binanızın zemin etüt raporu ve imar planına esas jeolojik-jeoteknik etüt raporları hakkında bilgi talep edebilirsiniz. Bu raporlar, bir arazinin depremselliği, yeraltı su seviyesi, sel ve heyelan potansiyeli gibi en detaylı ve teknik bilgileri içerir.
Özet: Bilgi Güçtür, Bilinçli Olmak Hayat Kurtarır
“Evimin altından fay hattı geçiyor mu?” sorusunun cevabı, genellikle tek bir haritadan çok daha fazlasını gerektirir. Süreci özetlemek gerekirse:
- e-Devlet’ten bölgesel deprem tehlikesini öğrenin.
- Belediyenizin e-İmar servisinden parselinize özel risk (sel, heyelan vb.) notları olup olmadığını kontrol edin.
- Belediyenizin ilgili birimlerinden daha detaylı zemin raporları hakkında bilgi alın.
Yaşadığınız yerin afet risklerini tanımak, paniğe kapılmak için değil, bilinçlenmek ve doğru önlemleri almak için atılacak en önemli adımdır. Bu sorgulamaları yapmak için bir afet anını beklemeyin; bugün harekete geçin ve güvende kalın.
Bir yanıt yazın